Kurbana karşı çıkmak
Nerden okudum hatırlamıyorum; söz şöyleydi:
-“Başkasının
mabedine kendi inancınla giremezsin!”
Kimse
sizi bir mabede girmeye zorlayamaz ama eğer girmişseniz o mabedin kurallarına
uymak zorundasınız…
Sosyal
medyada, kurban kesilmesine karşı çıkanların mesajlarını
gördüm.
Kimse
kimseyi, kurban kesmeye zorlayamaz.
Kimse
kimseyi, inancı gereği kurban kestiği/kestirdiği için kınayamaz.
Özel
olarak rica edeceğim; karşı çıktığınız konuda bilgi sahibi olunuz.
Örneğin,
Müslümanlar kuzu kurban etmez.
Örneğin, deve beş
yaşından büyük olmalıdır. Kesilecek kurbana dair kurallar vardır…
Ama
mesela:
Museviler,
Mısır'dan çıkışı sembolize eden “Fısıh Bayramı” kutlar ve kuzu
keser. Hatta kumru ve güvercin bile kurban kabul ederler. Müslümanların aksine
ineği kurban etmezler.
Hıristiyanlıkta ise kurban pek
yoktur. Çünkü… Hz. İsa'nın yaydığı din, her ne kadar kendinden
önceki peygamberlere dayansa da, kurbana pek ilgi göstermez. Kan
akıtılarak günahlardan arınılamayacağını belirten Hz. İsa,
ümmetine kurban bağlamında kan akıtılmamasını öğütledi…
Kurban, başlangıcı
geçmişin derinliklerinde bulunan/ öncesiz/ kadim gelenek.
Tarihe
baktığımızda çeşitli toplumlarda kurban var:
TÜRKLERDE KURBAN
Sümer (MÖ 4 bin-MÖ 2
bin) tanrıları, insanüstü güçleri olan ölümsüz varlıklardı. Kurban ritüeli
dinselden çok büyüsel içerik taşırdı. Tanrı heykelini önüne
ekmek- susam şarabı- tereyağı- bal gibi yiyecekler sererler; ve bir
sığırı tanrıya kurban edip, etini törene katılanlar arasında paylaştırırlardı.
Hititler'de (MÖ 1650-MÖ 1200)
genellikle ilk ürün kurban olarak sunulurdu. Bu daha çok ilk
mahsulü olan meyveler ya da bir yaşındaki hayvanlardı. Kurbanlıkların
kusursuz ve iyi durumda olmaları koşulu Hititlerde büyük önem taşıyordu…
Antik
Yunan'daki
(MÖ 756-MÖ 146) kurban ritüelleri iki türlüydü: Biri, etinin
hiç yenilmediği, tamamının tanrılara sunulduğu ve diğeri ise; etin bir kısmının
tanrılara sunulduğu, kalan bölümün törene katılanlar tarafından yenildiği idi…
Yunan
düşünürü Platon'a göre kurban, “Tanrılara sunulan hediye” idi.
İngiliz
antropolog Edward Burnett Tylor'a göre ise kurban, insanların
kendilerini sevdirmek için doğaüstüne sundukları
hediyeydi. Tanrılar yücelip dünyadan uzaklaştıkça, insanlar onlara
hediye verme gereksinimi duymuştur.
Eski
Türk boylarında kurban için genellikle erkek hayvan tercih
edilirdi. Kurban, belirli özellikler taşıyan at, koyun, deve, geyik türleri
arasından seçilirdi.
Çeşitli
kaynaklarda, kurban sözcüğünün aslının “korban” olduğu
görülür. Arami dilinden Arapça'ya geçtiği belirtilir. Sözcük,
İslam yoluyla 9 ve 10'uncu yüzyılda Türkçe'ye girdi.
MÜSLÜMAN YA DA MUSEVİ
İslam'ın ikinci yılı…
Hz.
Muhammet bayram sabahı namazgâhta halka kurban bayramı namazını kıldırdıktan
sonra iki boynuzlu iki koçun birisini kendi ve
ailesi için, diğerini de ümmeti için kurban etti. Kurban sırasında, “Allah'ım
bu sendendir ve sanadır” dedi.
Kur'an-ı
Kerim'de kurban, Maide Suresi 27. ayet, Kevser Suresi 2.
ayet ve Hacc Suresi 28, 34-35, 36, 37. ayetlerinde geçer.
-”Ey
Muhammet! Onlara Adem'in iki oğlunun kıssasını doğru olarak
anlat: İkisi birer kurban sunsunlar, birininki kabul edilmiş, diğerinin ki
edilmemişti. Kabul edilmeyen, ‘And olsun seni öldüreceğim' deyince, kardeşi:
‘Allah ancak sakınanların takdimesini kabul eder' demişti.” (Maide
5/27)
Kur'an'ın
Hacc Suresinde Allah, Hz.Muhammet'e insanları hacca çağırmasını söyledikten
sonra 28. ayette kurbanla ilgili şu buyruğu iletti:
“Ta
ki kendi menfaatlerine şahit olsunlar; Allah'ın onlara rızık olarak verdiği
hayvanları belli günlerde kurban ederken O'nun adını ansınlar. Siz de bunlardan
yiyin, çaresiz kalmış yoksulu da doyurun.'' (Hacc 22/28)
Bu
ayet, Müslümanların kurban keserken diğer ümmetlere buyrulduğu gibi; Allah'ın
adını anmaları, kesim niyetinin yönünü belirtme gereği duymaları ve böyle
yapıldığı takdirde kurbanın geçerli olacağını dile getirdi.
Kur'an'a
göre, Sadaka-i fıtrı vermekle mükellef olan kimselere kurban
kesmek vaciptir.
Yani:
İnanmış
Müslümana veya Musaviye “kurban kesme” demek ne derece doğru
olur?
İşin
garip yanı, bu sözü edenlerin “et bağımlısı” olması!
Başkasının
mabedine kendi inancınızı dayatmayınız.
22
Temmuz 2021
https://www.sozcu.com.tr/2021/yazarlar/soner-yalcin/kurbana-karsi-cikmak-6550133/
