TİYATRONUN GELİŞİMİ

.  Tİyatronun GelİŞİmİ     .

Mitolojinin Doğuşuna Dayanır

Tiyatronun tarihsel gelişimi oldukça eskiye dayanmaktadır.

Mitolojinin doğuşu, tiyatronun ortaya çıkışına farkında olmadan sebep olmuştur.

Mitolojik tanrılar onuruna şenlikler düzenlemek isteyen insanlar taklitler yaparak, güldürücü hikayeler anlatarak tiyatronun temelini atmış oldular.

Mitlerin ve ritüellerin ortaya çıkışıyla, dinsel tapınma sistemleşmeye başlamış ve tapınma törenlerinden tiyatro oluşmuştur.

Sonrasında tiyatronun tarihsel gelişimi nasıl olmuş merak ediyorsanız yazımıza göz atabilirsiniz.

Tiyatro Tarihİ ve Gelİşİmİ

Tiyatronun ortaya çıkışı, insanın var olmaya başladığı ilk çağ dönemine dayanır.

Henüz konuşmasını dahi bilmeyen insanlar, kendilerini anlatabilmek için çıkardıkları seslerle, duygu ve düşüncelerini aktarmak amacıyla kullandıkları beden dilleri, jest ve mimikleriyle oyunculuk tarihinin temelini atmışlardı.

Bilinen ilk tiyatro ise Antik Yunan tiyatrosudur.

Hayatın maddi manevi her getirisini bir masala ve mitolojiye bağlayan Antik Yunanlılar; bolluk, bereket, hasat, eğlence ve içkiyi temsil eden kahraman tanrılar oluşturmuş ve onlar için törenler düzenlemişlerdi.

Antik Yunan Tİyatrosu

Tiyatronun tarihsel gelişimi için Antik Yunan tiyatrosu ayrı bir öneme sahiptir.

Yunan tiyatrosu, M.Ö. 550 ile M.Ö. 220 arasında antik Yunanistan'da gelişen bir tiyatro geleneğidir.

Bugün bilinen en eski oyunculuk tekniklerinin temeli bu dönemde atılmıştır.

Antik Yunan Tiyatrosu hem kuramları, hem yazarları hem de oyunlarıyla günümüze kadar gelmiştir.

Antik Yunan oyunları her dönemde etkisini korumuş, uyarlamalarıyla var olmaya devam etmektedir. 

Tiyatro tarihi, Mısır ve Yunan tiyatrosuna dayanır.

Tiyatro oyunculuğu ilk olarak dinsel törenlerin bir biçimi olarak gelişmiştir.

Ses, maske ve oyunlarla insanlar önce tanrılara daha sonra hızlı bir gelişmeyle insanlara dönüşmüştür.

Batı tiyatrosunun kökenleri Antik Yunan tiyatrosuna dayanır.

Roma Tİyatrosu 

Roma tiyatrosu, Yunan tiyatrosunun örnek alınmasıyla ortaya çıkmıştır.

Eski Roma halkı; tanrılar onuruna bayramlar, merasimler ve ayinler düzenlerdi.

Bu kutlamalarda halk ikiye ayrılarak birbirlerine fikir beyan eder, şakalaşırlardı.

Bu karşılıklı tuluat olarak yapılan konuşmalara müziğin de eklenmesiyle olay boyut değiştirerek, tiyatro tarihi ve gelişimi için önemli bir dönüm noktası olmuş oldu.

Bugün melodrama olarak da tanımladığımız fars ve komedi formlarının tanımının kökeni Roma Tiyatrosu’na dayanmaktadır.

Ayrıca o dönemde oluşturulmuş ve günümüzde de varlığını sürdüren önemli tiyatro binalarına imza atılmıştır.

Binalara verilen teknik isimler ve tiyatroda kullanılan Latince kelimeler günümüzde de kullanılmaktadır. 

Ortaçağ Tİyatrosu

Ortaçağ Tiyatrosu, tiyatroya rağbetin ciddi oranda arttığı bir dönem olmuştur.

Ortaçağ tiyatrosu, tiyatro tarihi ve gelişimi için önemli bir dönemdir.

Ortaçağ’da pek çok devletin kurulması ve yaşanan kilise baskısı tiyatro tarihine yön vermiştir. Kilise baskısına karşılık sanatçılar kendilerini daha abartılı bir teknikle ifade ederek grotesk oyunculuğun temelini atmış oldular.

Tiyatronun gücünü keşfeden kilise; tiyatroyu halkı dine yakınlaştırmak için kullanmak istemiştir.

Bu sebeple dini oyunlar sergilenmeye başlanmıştır.

Zamanla tiyatro, kilise yönetiminden çıkmaya başladı.

Başlarda rahiplerden oluşan oyuncuları artık esnaf localarının belirlediği insanların oynaması tiyatro tarihine yön veren önemli adımlardan biri oldu.

Soytarılar olarak ifade edilen saray methiyecisi oyuncular ve gezici tiyatrolar da bu dönemde ortaya çıktı. Günümüzde hala kullanılan birçok oyunculuk tekniğinin ortaya çıktığı bu dönem, tiyatro tarihine büyük ve önemli bir yön vermiş oldu. 

Modern Tİyatro

Modern Batı tiyatrosu büyük ölçüde, tekniklerini, sınıflandırmalarını ve birçok temasını eski Yunan tiyatrosundan almıştır.

Modern tiyatroya damgasını vuran önemli isimlerden biri Konstantin Stanislavski olmuştur.

“Sihirli eğer” olarak bilinen oyunculuk kuramını geliştiren Stanislavski, gerçekçi akıma yön vermiştir.

Günümüzde oyunculuk, modern tiyatro teknikleri baz alınarak yapılmaktadır.

Modern tiyatro kendi içinde türlere ayrılır.

Bunlar; trajedi, komedi, dram ve müzikli tiyatrodur.

Bu üç tür hem klasik tiyatronun hem modern tiyatronun ögelerindendir.

Fakat modern tiyatro, klasik tiyatronun aksine oyuncuya yaratıcılığını katmak için daha fazla olanak tanır.

https://sinemaakademi.com.tr/tiyatro/tiyatro-tarihi-ve-gelisimi

 

TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNDE TİYATRONUN İŞLEVİ VE YÖNTEMİ

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1132044

DÜNYA TİYATRO TARİHİ

https://prometeatro.files.wordpress.com/2013/04/01-dtt.pdf